BosBalans staat voor een duurzame ontwikkeling van bos met een langjarig perspectief waarin economie en ecologie elkaar versterken en er ruimte is voor de historie en de schoonheid van het bos.
BosBalans werkt vanuit 4 krachtige adviezen voor een boseigenaar:
1. Houdt focus op de waarde(n) die u in uw bos wilt realiseren
Bos kent vele waarden. Allereerst wordt vaak gedacht aan de waarde van het hout, maar ook de diversiteit aan soorten planten en dieren is waardevol. Of het vermogen om fijnstof af te vangen. Of als waardevolle plek om te recreëren, of de waarde om je simpelweg thuis te voelen. Veel bossen, met name op de (relatief) arme zandgronden functioneren niet zo goed als zij zouden kunnen functioneren. Er is meer potentie! Het is zaak om de uitdaging voor een meer waarde(n)vol bos aan te gaan en mogelijkheden te vinden om waarden in bossen te verbeteren of toe te voegen, zodat één en één drie wordt.
Als boseigenaar weet u als geen ander op de lange termijn te denken, maar handelt u daar ook naar? Alleen met een concreet beeld van de waarden die u wilt realiseren kunt u uw focus vasthouden in het dagelijks bosbeheer.
2. Zorg voor een krachtige bosbodem
De bosbodem is een van de belangrijkste factoren voor een gezond bos. Alle groei en gezondheid is ervan afhankelijk. Zorgvuldig omgaan met de bosbodem is daarom een must. Met de juiste keuze van boomsoorten kun je de bosbodem verrijken. En daarbij degradatie van de bodem tegengaan. Een goede boomsoortensamenstelling, met soorten die rijk strooisel voor de bodem en het bodemleven leveren, én waardevol hout kunnen leveren, is van belang voor zowel de ecologie als de economie van het bos. Een andere koers van bosbeheer, waarbij het klassieke vlaktegewijze denken, met het kaalkapsysteem moet worden losgelaten is van groot belang. Dit klassieke systeem heeft zeer negatieve gevolgen voor de bodem. BosBalans ziet dat in en levert graag een bijdrage aan een bosbeheer waarbij individuele bomen en uitkap meer centraal staan. Omdat behoud van de bodem, als productiefactor van waarden, op lange termijn het belangrijkste doel is. Zonder een goede bodem geen goed bos.
3. Houdt uw bos weerbaar en zorg voor voldoende verjonging
Het bos moet tegen een stootje kunnen. En er zijn nogal wat stootjes. Verzuring, hoge grondwaterstanden, eikenprachtkevers, essentaksterfte, klimaatverandering, toenemende weersextremen. Wat is nu oorzaak, en wat is gevolg? Het is verstandig afscheid te nemen van grootschalige monoculturen en het Nederlandse bos gemengder te maken. Dat sluit beter aan op een natuurlijker systeem dat over het algemeen stukken beter tegen “stootjes” kan dan de grote dennenakkers, waar, bij een calamiteit als storm, aantasting of brand, de eigenaar meteen met de handen in het haar zit. Kleinschalige kap of uitkap en kleinschalige verjonging van het bos houden het bosklimaat en het bodemleven beter in stand, dit geeft het bos een betere uitgangspositie in de ontwikkeling naar een waardevolle toekomst.
Waak voor degradatie van het bos en zorg dat voldoende aandacht wordt geschonken aan (tijdige) regeneratie van het bos. Jonge bomen kun je aanplanten of zaailingen koesteren die van nature opkomen. Als je voldoende aandacht geeft aan ruimte, licht en bosbodem kun je zowel met aanplant als met zaailingen je bos op een goede manier verjongen.
Bij een hoge wilddruk is bescherming van plantsoen van belang en speelt een goed wildbeheer een belangrijke rol.
4. Durf te investeren én verdienen met uw bos
U kunt investeren in aandelen of obligaties en gaan voor snel geld. Maar die markten kunnen grillig zijn, zeker in deze tijd waarin bubbels worden opgeblazen alsof het niets is. Bos rendeert wellicht niet in dezelfde mate, maar levert wel een stabiel rendement. Een bijzondere spaarpot, waar je uit kan oogsten en van kunt genieten.
Om uw bos in stand te kunnen houden, of om te kunnen investeren in het bos om het verder te ontwikkelen, is het noodzakelijk om over financiële middelen te kunnen beschikken. Uw bos kan u deze middelen zelf opleveren.Door als eigenaar een lange termijninvestering te doen in het bos is het mogelijk om de vicieuze cirkel van het telen van laagwaardig (bulk)hout (en bijbehorende lagere opbrengsten) te doorbreken. Ook door op kosten te besparen kan meer verdiend worden. Grootschalige kaalkap levert wel snel geld, maar de herbebossing kost ook veel geld. En afvoer van takhout, het klepelen, plantklaar maken, planten en vervolgbeheer kosten ook geld. Om nog maar niet over de negatieve effecten (verlies mineralen, bosklimaat en schimmels) in het bos zelf te spreken. Door meer aandacht te schenken aan het telen van kwaliteitshout, door te concentreren op individuele bomen, ook in natuurbossen, kan een stijgende lijn worden ingezet in de opbrengsten van het bosbeheer. De esthetische waarde en de biodiversiteit profiteren hier evenredig van mee.